ARTYKUŁ

Krzysztof Jędrzejko, Adil Hilmi

Rośliny i surowce aromatyczne Polski i Maroka ze szczególnym uwzględnieniem roślin olejkowych - współczesne zastosowanie w medycynie i kosmetyce
2008-10-21

Aromatic plants and materials of Poland and Morocco with special emphasis on plants containing essential oils - contemporary use in medicine and cosmetics. This botanic-pharmaceutical study constitutes a presentation of the results of comparing the flora of vascular plants Tracheophyta found on the territories of Poland and Morocco. To a large extent it also reflects the local floral character of central Europe and the Maghreb (north-west Africa). Special attention has been placed on the group of aromatic species, mainly containing essential oils, which have been applied to medical purposes as well as used in the cosmetic sectors of both countries for ages, according to their geographical distribution. The article includes a detailed list of 31 most popular species of vascular plants constantly used in medicine and cosmetics in Poland and Morocco respectively. The species have been chosen from a considerably numerous group of aromatic species found in the flora of the two compared countries. The chosen species have been described in terms of their main medicinal and cosmetic properties with the indication of the main biologically active chemical substances which they contain. The type of disorder to which the given material and its medicinal extracts (herba, folim, flos etc.) can be applied has been mentioned in the description of every species. In the summary of the paper five conclusions have been formed. Two conclusions of applied character indicate the necessity of improving the bilateral trade exchange between the two countries as far as the export and import of aromatic (oil) materials of medicinal and cosmetic properties (aromatherapy) are concerned. It will undoubtedly bring profit to both Poland and Morocco whose inhabitants will have the opportunity to use the - so far unfamiliar or uncommon - precious natural medicinal and cosmetic materials.

Niniejsze opracowanie ma charakter botaniczno-farmaceutyczny i zawiera wyniki porównania flor z gatunkami roślin naczyniowych Tracheophyta występujących na obszarze Polski i Maroka. W znacznym zakresie odzwierciedla to również florystyczną specyfikę regionalną Europy Środkowej oraz obszaru zajmowanego przez państwa Mghrebu w pólnocno-zachodniej części Afryki. Szczególną uwagę zwrócono na grupę gatunków aromatycznych, głównie olejkowych, które odpowiednio do ich naturalnego występowania od dawna znajdują zastosowanie w medycynie a liczne z nich również w kosmetyce obu porównywanych krajów. Zamieszczono szczegółowy wykaz najbardziej znanych 31 gatunków roślin naczyniowych, znajdujących stale zastosowanie w medycynie i kosmetyce odpowiednio w Polsce oraz w Maroku. Wybrano je spośród bardzo licznej grupy gatunków aromatycznych wchodzących w skład obu porównywanych flor. Wybrane gatunki charakteryzowano pod względem ich głównych właściwości leczniczych i kosmetycznych oraz wskazano na obecność w nich przewodnich, chemicznych substancji biologicznie aktywnych o działaniu leczniczym. Przy każdym z gatunków podano typ schorzenia w jakim jest stosowany jako lek oraz rodzaj surowca z jakiego pochodzą lecznicze ekstrakty (herba, folim, flos et cet.). W zakończeniu artykułu sformułowano pięć wniosków w tym dwa o charakterze aplikacyjnym. Te ostatnie wskazują na konieczność podjęcia starań dotyczących obustronnej wymiany handlowej w zakresie eksportu i importu surowców aromatycznych (w tym olejkowych) o znaczeniu leczniczym (aromaterapia) i kosmetycznym między Polską i Marokiem. Przyniesie to niewątpliwą korzyść obu kontrahentom, a mieszkańcy obu regionów uzyskają możliwość korzystania z do dotąd im nieznanych lub mało - znanych cennych, naturalnych środków leczniczych i kosmetycznych.