ARTYKUŁ

Magdalena Zając, Bożena Muszyńska, Włodzimierz Opoka

Występowanie wybranych biopierwiastków o znaczeniu prozdrowotnym w grzybach wielkoowocnikowych oraz stosowane w ich oznaczaniu metody analityczne
2014-06-18

Ciągle rosnące zainteresowanie konsumentów jadalnymi gatunkami grzybów oraz ich wykorzystanie jako składnika diety powoduje konieczność monitorowania składu jakościowego i ilościowego biopierwiastków zawartych w ich owocnikach. Biopierwiastki akumulowane z otoczenia przez grzyby pełnią w nich rolę, jako składniki enzymów, bądź są ich aktywatorami, a także można je znaleźć w strukturze barwników tych organizmów. W niniejszym opracowaniu omówiono występowanie w owocnikach popularnych grzybów jadalnych następujących biopierwiastków: selenu (Se), cynku (Zn), miedzi (Cu), magnezu (Mg) i żelaza (Fe). W badanych gatunkach grzybów jadalnych stwierdzono zawartości omawianych biopierwiastków w następujących stężeniach: selen (0,5 - 20 mg/kg suchej masy), cynk (25 - 200 ), miedź (<25 - 200 ), magnez (<25 - 125 ) oraz żelazo (<50 - 400). Wśród wielu metod analitycznych najczęściej stosowanymi w analizie biopierwiastków w grzybach są metody spektroskopowe: absorpcyjna spektrometria atomowa (ang. Atomic Absorption Spectrometry - AAS), emisyjna spektrometria atomowa ze wzbudzeniem w plazmie sprzężonej indukcyjnie (ICP-AES - ang. Inductively Coupled Plasma - ang. Atomic Emission Spectrometry), spektrometria mas z jonizacją w plazmie indukcyjnie sprzężonej (ICP-MS- ang. Inductively Coupled Plasma - Mass Spectrometry), atomowa spektrometria fluorescencyjna (AFS - ang. Atomic Fluorescence Spectroscopy) wykorzystywana jest również neutronowa analiza aktywacyjna (ang. Neutron Activation Analysis - NAA) oraz anodowa i katodowa woltamperometria stripingowa (ASV - ang. Anodic Stripping Voltammetry, CSV- ang. Cathodic Stripping Voltammetry).

Słowa kluczowe: grzyby jadalne, selen, cynk, miedź, magnez, żelazo

Occurrence of some microelements about the importance of pro-health in mushrooms macrofungi and the analytical methods used in their analysis

Currently there is a considerable increase in consumer interest in edible species of mushrooms. Their frequent occurrence as a component of the diet makes the monitoring of their qualitative and quantitative bio elemental composition more important. Micronutrients accumulated in mushrooms from environment, play role as enzymes components/activators, and can be found in mushrooms pigment structures. This study discusses the occurrence of microelements such as Se, Zn, Cu, Mg and Fe in fruiting bodies of popular edible mushrooms. Tested fungal species showed following concentrations of discussed micronutrients: selenium (0.5–20 mg/kg dry weight), zinc (25–200 mg/kg dry weight), copper (<25–200 mg/kg dry weight), magnesium (<25–125 mg/kg dry weight) and iron (<50–400 mg/kg dry weight). Analytical methods most commonly applied to analysis of microelements in mushroom spectroscopic methods: Atomic Absorption Spectrometry, Inductively Coupled Plasma Atomic Emission Spectrometry, High Resolution Inductively Coupled Plasma Mass Spectrometry, Atomic Fluorescence Spectrometry and electrochemical methods, for example anodic and cathodic stripping voltammetry and other methods such as Neutron Activation Analysis.

Keywords: edible mushrooms, selenium, zinc, copper, magnesium, iron, micronutrients, macronutrients

© Farm Pol, 2014, 70(6): 336-344