Igor Pasek, Lidia Wiska, Patrycja Kopytko, Bolesław Banach
Leczenie otyłości u pacjentów z cukrzycą typu 2
2021-09-16
Dwudziesty pierwszy wiek to kontynuacja globalnej epidemii otyłości, rozpoczętej w dwudziestym wieku. Według Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) obecnie liczba zgonów z powodu nadwagi bądź otyłości przewyższa liczbę zgonów z powodu niedożywienia. Również w populacji polskiej dane wskazują na postępujący wzrost otyłości. W badaniach WOBASZ (Wieloośrodkowe Ogólnopolskie Badanie Stanu Zdrowia) (2005) oraz WOBASZ 2 (Wieloośrodkowe Ogólnopolskie Badanie Stanu Zdrowia II) (2015) obserwuje się tendencję wzrostową występowania otyłości w obecnej populacji. Długotrwała otyłość brzuszna wiąże się z wieloma negatywnymi powikłaniami, stanowi przyczynę roz-woju insulinooporności, której następstwem są zaburzenia metabolizmu węglowodanów oraz lipidów, co w konsekwencji prowadzić może w długotrwałej perspektywie do rozwoju chorób przewlekłych, tj. cukrzycy typu 2 (ang type 2 diabetes mellitus, T2DM). Z tego powodu poszukuje się metod skutecznego leczenia otyłości u pacjentów z nadwagą/otyłością, z rozpoznaną już cukrzycą typu 2 (T2DM). Wśród pacjentów otyłych, u których rozpoznaje się choroby współistniejące, zwalczanie epidemii otyłości powinno opierać się na multimodalnym podejściu. Niezwykle istotny jest fakt, że strategia leczenia powinna zawierać zarówno elementy metod behawioralnych, do których należą między innymi modyfikacja nawyków żywieniowych oraz wprowadzenie aktywności fizycznej do codziennego życia, jak również terapię farmakologiczną, a w skrajnych przypadkach chirurgię bariatryczną. Wdrożenie dietoterapii oraz zmiejszenie ilości tkanki tłuszczowej z jednoczesnym zwiększeniem masy mięśniowej skutkują nie tylko poprawą samopoczucia, ale także wyrównaniem zaburzeń metabolicznych, co stanowi nieocenione wsparcie dla farmakoterapii. Niniejszy artykuł stanowi przegląd obecnie dostępnych leków stosowanych w leczeniu cukrzycy o korzystnym działaniu w zakresie redukcji masy ciała oraz leków odchudzających, które pomimo braku efektu antyhiperglikemicznego mogą zostać zastosowane jako preparaty uzupełniające w leczeniu otyłych pacjentów z rozpoznaną cukrzycą typu 2.
Słowa kluczowe: otyłość, cukrzyca typ 2, metformina, analogi GLP-1, orlistat.
© Farm Pol, 2021, 77 (7): 442–450
Methods of treatment of obesity in patients with type 2 diabetes
The twenty‑first century is a continuation of the global obesity epidemic that started in the twentieth century. According to the World Health Organization (WHO), currently the number of deaths due to overweight or obesity exceeds the number of deaths due to malnutrition. The data also show a progressive increase in obesity in the Polish population. In the WOBASZ (Multicenter National Health Survey) (2005) and WOBASZ 2 (Multicenter National Health Survey II) (2015) studies, there is an upward trend in obesity in our population. Long-term abdominal obesity is associated with many negative complications, it is the cause of the development of insulin resistance, which results in disorders of carbohydrate and lipid metabolism, which in the long term may lead to the development of chronic diseases, such as type 2 diabetes mellitus (T2DM). For this reason, methods of effective obesity treatment in overweight/obese patients with already diagnosed type 2 diabetes mellitus (T2DM) are being sought. Among obese patients who are diagnosed with comorbidities, combating the obesity epidemic should rely on a multimodal approach. It is extremely important that the treatment strategy should include both elements of behavioral methods, such as modification of eating habits and introduction of physical activity to everyday life, as well as pharmacological therapy and, in extreme cases, bariatric surgery. The implementation of diet therapy and reducing the amount of adipose tissue with a simultaneous increase in muscle mass result not only in improved well-being but also in the compensation of metabolic disorders, which is an invaluable support for pharmacotherapy. This article is a review of currently available drugs for the treatment of diabetes with beneficial effects in terms of weight loss and weight-loss drugs, which, despite the lack of antihyperglycemic effect, can be used as supplementary preparations in the treatment of obese patients with diagnosed type 2 diabetes (T2DM).
Keywords: obesity, diabetes type 2, metformin, GLP-1 analogs, orlistat.
© Farm Pol, 2021, 77 (7): 442–450