Beata Jacuś, Mirosława Kowalkowska, Paweł Miękus, Grzegorz Grześk
Wymiar ryzyka zakażenia układu moczowego przy podejmowaniu decyzji o zastosowaniu inhibitorów drugiego kotransportera glukozowo sodowego w codziennej praktyce lekarskiej
2021-09-30
Cukrzyca, choroby sercowo-naczyniowe oraz niewydolność serca to jednostki chorobowe, które przyczyniają się do znacznej liczby zgonów na świecie. Wdrażanie prewencji, nieustające udoskonalanie metod diagnostycznych i wprowadzanie innowacyjnych terapii tych chorób wydaje się mieć kluczowe znaczenie w zmniejszaniu zachorowalności i śmiertelności.
Tegoroczna publikacja i aktualizacja długo oczekiwanych zaleceń w praktyce klinicznej Europejskiego Towarzystwa Kardiologicznego, dotyczących prewencji chorób sercowo-naczyniowych oraz diagnostyki i leczenia ostrej i przewlekłej niewydolności serca, przyczyniła się do zwiększenia zainteresowania lekami hamującymi drugi kotransporter glukozowo-sodowy (SGLT2). Dostępnymi w Polce przedstawicielami gliflozyn są dapagliflozyna, empagliflozyna, ertugliflozyna, kanagliflozyna. Z uwagi na uwzględnione w aktualnych zaleceniach wyniki badań naukowych dotyczących SGLT2i, również u pacjentów bez współistniejącej cukrzycy (badania DAPA-HF, DAPA-CKD, EMPEROR-Reduced), w centrum zainteresowania znalazły się dapagliflozyna i empagliflozyna. Zastosowanie tej grupy leków i wykorzystanie ich pełnego potencjału oraz maksymalne zminimalizowanie ryzyka działań niepożądanych wśród jak największej grupy chorych wymaga zaangażowania i współpracy grup zawodowych wchodzących w skład sektora ochrony zdrowia. Ma to szczególne znaczenie w przypadku możliwego działania niepożądanego, jakim jest zakażenie układu moczowo-płciowego. W zainicjowaniu terapii oraz efektywnej jej kontynuacji odgrywa rolę zarówno pacjent, lekarz, pielęgniarka, jak i farmaceuta. Właściwa kwalifikacja pacjenta do leczenia, edukacja i nieprzerwany nadzór w czasie terapii, a także szybkie i właściwe reagowanie w przypadku wystąpienia pierwszych objawów ewentualnych działań niepożądanych, stwarza szansę na bardzo szerokie zastosowanie grupy leków, których korzystny efekt został udowodniony w wielu badaniach. Włączenie farmaceuty do zespołu medycznego zajmującego się chorym leczonym inhibitorami drugiego kontransportera glukozo-sodowego (SGLT2i) przyczyni się do zwiększenia bezpieczeństwa, zastosowania i możliwości kontynuacji nowoczesnej, pożądanej i skutecznej terapii cukrzycy, niewydolności serca i przewlekłej choroby nerek. Efektem powyższych działań, polegających na skoordynowanej opiece nad pacjentem, będzie możliwie największe obniżenie ogólnego ryzyka zgonu, zgonu z przyczyn sercowo-naczyniowych, a także redukcja ryzyka hospitalizacji z powodu niewydolności serca.
Słowa kluczowe: cukrzyca, choroby sercowo-naczyniowe, niewydolność serca, inhibitory drugiego kotransportera glukozowo-sodowego (SGLT2i), zakażenie układu moczowo-płciowego.
© Farm Pol, 2021, 77 (8): 516–521
Genito-urinary infection risk estimates during sodium glucose co-transporter 2 inhibitor exposure in everyday clinical practice
Type 2 diabetes mellitus, cardiovascular diseases and congestive heart failure are known to be a cause of growing mortality rates in the contemporary world. The introduction of preventive measures, a continuing progress in a diagnostic technology and implementation of innovative therapies are essential as far as reduction of morbidity and mortality rates are concerned.
2021 update of European Guidelines on cardiovascular disease prevention in clinical practice and Guidelines for the diagnosis and treatment of acute and chronic heart failure triggered the growing interest in sodium glucose transporter-2 (SGLT2) inhibitors as novel and groundbreaking therapies.
Dapagliflozin, empagliflozin, canagliflozin and etrugliflozin are gliflozin formulations available in Polish pharmacies nowadays.
Dapagliflozin and empagliflozin were extensively researched in multiple clinical trials during last two decades worldwide also in patients without concomitant diabetes (e.g. DAPA-HF, DAPA-CKD, EMPEROR-Reduced) and both of them have gained wide access to aforementioned guidelines.
Prospected widespread utilization of the full potential of the drug class together with maximal reduction of adverse reactions require teamwork between medical professionals. Patient himself should be also involved in the process of therapy.
The adequate patient qualification for this revolutionary treatment is crucial. Subsequent education and therapy monitoring managed by caregivers guarantees quick reaction and resolution of the problem. The cooperation between a doctor, pharmacist and nurse is extremely important in elimination of genito-urinary side effects. Pharmacist’ involvement in a therapeutic process would reassure safety measures that make the widespread use of sodium glucose co-transporter 2 inhibitor possible. Thus, more patients suffering from type 2 diabetes mellitus, chronic heart failure and chronic kidney disease would benefit from guideline directed therapies. Coordinated patient care would eventually result in maximised reduction of death rates, cardiovascular death rates and heart failure hospital admission decrease.
Keywords: type 2 diabetes mellitus, cardiovascular diseases, chronic heart failure, sodium glucose co-transporter inhibitors, genito-urinary infections.
© Farm Pol, 2021, 77 (8): 516–521